Oleh Callistus Antony D’Angelus
PANDANGAN: Apabila Persatuan Khidmat Nasihat Pencarum Perlindungan Sosial Malaysia (SPCAAM) membuat cadangan pada awal April 2023 agar umur persaraan dinaikkan kepada 65 tahun bagi pekerja yang ingin bekerja melebihi umur persaraan semasa iaitu 60 tahun, ia mencetuskan kontroversi. Ada yang menyokong cadangan itu dan ada yang menentangnya.
Sebelum saya mendalami merit cadangan itu, asas untuknya serta mengapa ia penting bagi Malaysia, perlulah disebut tentang peningkatan ruang demokrasi di negara ini sejak kerajaan pimpinan Perdana Menteri, Datuk Seri Anwar Ibrahim berkuasa. Terdapat selera dan kesanggupan untuk terlibat dalam perdebatan terbuka dan idea untuk bertukar-tukar secara bebas. Ini hanya boleh memberi gambaran yang baik untuk negara dan rakyat dalam jangka panjang.
Semasa kita meneliti idea dan mempertimbangkan contoh dari negara yang berbeza sebagai sebahagian daripada cadangan untuk meningkatkan persaraan, kita perlu ingat bahawa semua ini hanyalah titik data. Apa yang penting ialah Malaysia menentukan apa yang sesuai untuk rakyat Malaysia dan negara.
Adakah pekerja-pekerja Malaysia cukup selamat daripada segi kewangan untuk bersara pada usia 60 tahun?
Apa yang mencetuskan kebimbangan SPCAAM ialah laporan Kumpulan Wang Simpanan Pekerja (KWSP) bahawa 51.5 peratus atau sejumlah 6.67 juta ahlinya di bawah umur 55 tahun mempunyai simpanan di bawah paras RM10,000 setakat tahun lepas. Jumlah itu meningkat 9.7 peratus atau 591,000 berbanding tempoh yang sama pada tahun sebelumnya.
Kenyataan ketua pegawai eksekutif (CEO) KWSP baru-baru ini mendedahkan bahawa hanya 30% daripada ahli rasmi aktif KWSP memenuhi tanda aras simpanan asas sebanyak RM240,000 apabila mereka mencapai umur 55 tahun, dan hanya 18 peratus daripada jumlah ahli yang memenuhi tanda aras ambang. Menarik malah menarik perhatian bahawa penanda aras yang ditetapkan adalah untuk setiap ahli mempunyai RM1,000 sebulan sepanjang tempoh persaraan 20 tahun.
Adakah sesiapa boleh dijangka hidup dengan RM1,000 sebulan pada masa sekarang di Malaysia, malah menampung keperluan asas mereka? Ukuran kecukupan simpanan persaraan mesti diukur dengan standard kos sara hidup yang realistik.
Ini semestinya menyebabkan loceng penggera berbunyi kerana ia adalah petunjuk bahawa sebilangan besar rakyat Malaysia tidak bersedia daripada segi kewangan untuk persaraan mereka. Krisis ekonomi akibat pandemik COVID-19 yang menyebabkan rakyat Malaysia dibenarkan mengeluarkan akaun KWSP mereka, telah menyumbang kepada masalah itu.
Punca utama masalah ini ialah sebilangan besar rakyat Malaysia terjejas oleh krisis kos sara hidup yang meruncing. Krisis kos sara hidup ditakrifkan sebagai “keadaan di mana kos keperluan harian seperti barangan runcit dan bil meningkat lebih cepat daripada purata pendapatan isi rumah”.
Langkah-langkah seperti Indeks Harga Pengguna (CPI) tidak menceritakan kisah sebenar. Dengan krisis rantaian bekalan global yang disebabkan oleh wabak dan diburukkan lagi oleh konflik Rusia-Ukraine, tekanan inflasi di Malaysia diterajui oleh harga makanan dan minuman bukan alkohol, dan kos pengangkutan — dua item yang mengambil dua perlima daripada pendapatan kumpulan B40, demikian menurut data Institut Penyelidikan Khazanah (KRI).
Tambahan pula, hanya 20 peratus import makanan muncul dalam bakul IHP walaupun rakyat Malaysia sangat terjejas oleh kenaikan harga makanan global kerana negara ini merupakan pengimport makanan bersih yang besar.
Kita tidak dapat menyelesaikan isu struktur ekonomi dan kos sara hidup yang melanda ramai rakyat Malaysia melalui langkah-langkah menoktahkan jurang seperti membenarkan pengeluaran secara ad-hoc Kumpulan Wang Simpanan Pekerja (KWSP). Ini hanya akan menyebabkan isu yang lebih mendalam dan lebih sistemik bagi kedua-dua pekerja individu dan ekonomi negara pada masa akan datang.
Cadangan SPCAAM
SPCAAM membuat cadangan berikut:
- Umur persaraan dinaikkan daripada 60 kepada 65 tahun.
- Pekerja boleh memilih untuk bersara pada usia 60 tahun jika mereka ingin berbuat demikian.
- Bagi pekerja yang ingin terus bekerja hendaklah dibenarkan berbuat demikian dan bersara pada umur 65 tahun.
- Pekerja yang memilih untuk bekerja melebihi umur 60 tahun dan sehingga 65 tahun harus dilayan seperti pekerja biasa dan tidak tertakluk kepada terma dan syarat pekerjaan berbeza yang bersifat diskriminasi berdasarkan umur mereka.
Asas bagi cadangan di atas adalah seperti berikut:
- Menurut Bahagian Penduduk Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu, jangka hayat global semasa kelahiran bagi kedua-dua jantina meningkat daripada 46.5 tahun pada tahun 1950 kepada 71.7 tahun pada tahun 2022. Dalam tempoh yang sama, peningkatan jangka hayat di Malaysia adalah daripada 52.8 kepada 76.51 tahun.
Dengqan kadar simpanan KWSP semasa, kita tidak mungkin menjangkakan penduduk yang bersara dapat mengekalkan diri mereka dengan tahap kebebasan ekonomi dan maruah yang sesuai jika mereka bersara pada usia 60 tahun. Umur persaraan, dengan peningkatan jangka hayat, tidak lagi relevan atau praktikal.
- Populasi B40 dan M40 adalah yang paling terjejas apabila mereka tidak mempunyai cukup sumber apabila mereka bersara. Penduduk ini biasanya tidak mempunyai sumber pendapatan alternatif atau pendapatan pasif yang dijana melalui pelaburan pelbagai jenis, yang boleh mereka harapkan.
- Penanda aras yang digunakan oleh KWSP untuk memastikan apa yang munasabah diperlukan untuk menyara diri apabila bersara adalah terlalu rendah dan tidak realistik.
- Pekerja yang ingin terus bekerja harus dibenarkan berbuat demikian, dan adalah tidak adil dan tidak adil daripada segi moral jika mereka bekerja di bawah terma dan syarat pekerjaan yang berbeza. Kontrak pekerjaan adalah kontrak sosial, dan penduduk yang semakin tua tidak boleh didiskriminasi dalam apa jua cara, bentuk atau bentuk. Contoh amalan diskriminasi termasuk memerlukan pekerja yang bekerja melebihi umur tertentu untuk disahkan cergas oleh pengamal perubatan, mengurangkan faedah mereka, dsb.
- Apabila pekerja yang bersara tidak dapat mengekalkan diri mereka dari segi ekonomi, ia membawa kepada isu sosioekonomi di peringkat makro. Generasi muda akan dipaksa untuk menjaga orang tua mereka daripada segi kewangan, meletakkan tekanan kewangan ke atas diri mereka serta unit keluarga. Beban kewangan untuk menyara pesara yang tidak bebas daripada segi kewangan juga akan jatuh ke atas negeri akhirnya, sekali gus meningkatkan beban kebajikan negeri.
- Dengan peningkatan jangka hayat, mereka yang berumur 60 hingga 70 tahun masih mampu menyumbang secara produktif ke arah ekonomi dengan terus bekerja. Kita perlu mengubah cara pemikiran kita dalam hubungan ini.
Dekad Penuaan Sihat PBB (2021–2030), yang merupakan sebahagian daripada Agenda Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu 2030 mengenai Pembangunan Mampan dan Matlamat Pembangunan Mampan, berusaha untuk mengurangkan ketidaksamaan kesihatan dan memperbaiki kehidupan orang tua, keluarga dan komuniti mereka melalui perubahan cara kita berfikir, merasa dan bertindak ke arah usia dan usia.
Ia kini sesuatu yang merupakan sebahagian daripada rangka kerja utama hak asasi manusia.
- Di sesetengah negara, tiada umur persaraan rasmi kerana ia diklasifikasikan sebagai diskriminasi umur dan menyalahi undang-undang.
Kita telah melihat bagaimana sistem pencen telah diletakkan di bawah tekanan sedemikian di Perancis, di mana Presiden Emmanuel Macron telah menaikkan umur pencen daripada 62 kepada 64 tahun walaupun ia tidak popular daripada segi politik. Di Singapura, umur persaraan minimum ialah 63 tahun, dan di UK, tiada umur persaraan walaupun umur pencen negara itu 66 akan dinaikkan kepada 67 dalam pengenalan berperingkat antara 2026 dan 2028.
Adalah menjadi keterlaluan di pihak saya jika saya tidak menangani hujah yang dikemukakan menentang syor lanjutan umur persaraan, dengan yang utama ialah:
- Golongan belia akan kehilangan peluang pekerjaan.
Ini adalah cerun yang licin jika kita melalui laluan ini. Adakah kita mencadangkan bahawa sesetengah orang perlu ditolak daripada pekerjaan untuk generasi muda untuk diambil bekerja? Seperti yang telah diajarkan oleh sejarah kepada kita, industri dan teknologi baharu membuat kemasukan mereka ke dalam pasaran secara berterusan yang seterusnya mewujudkan peluang pekerjaan dan pelbagai jenis peluang untuk generasi muda.
Mari kita ambil ‘tech-boom’ dan ‘gig-working’ sebagai contoh. Ini mewujudkan peluang baharu yang sebelum ini tidak wujud. Generasi baharu pekerja dengan kemahiran baharu memasuki pasaran/tenaga kerja. Seperti yang pernah dikatakan, “sejarah tidak berulang, tetapi ia berima”, dan peluang baharu akan berkembang daripada evolusi ekonomi dan pasaran.
- Kos perniagaan akan meningkat apabila umur persaraan dilanjutkan.
Perniagaan terlalu mudah kerana boleh menggunakan hujah sedemikian terlalu lama. Perintah neoliberal, yang menjadi terkenal pada tahun 1980-an semasa era Presiden Amerika Syarikat, Ronald Reagan dan Perdana Menteri Britain, Margaret Thatcher, telah berjaya mengurangkan hak pekerja, menurunkan tahap upah pekerja biasa dan menghapuskan pengaruh pergerakan kesatuan sekerja.
Thatcher mengurangkan program sosial di Britain manakala mengetuai pemberontakan menentang kerajaan di Amerika Syarikat dan pentadbiran Perancis berturut-turut membatalkan kenaikan gaji bagi golongan miskin sambil mengurangkan faedah pengangguran.
Era pentadbiran Tun Dr Mahathir Mahomad pertama di Malaysia menerima falsafah ini dan menerapkannya dalam struktur pemerintahan negara. Perniagaan telah diberi banyak ruang untuk beroperasi secara bebas, yang mengorbankan rakyat Malaysia yang lebih luas. Objektif utama adalah memaksimumkan keuntungan perniagaan. Ini, sebahagian besarnya, melebarkan jurang kekayaan dan pendapatan dalam negara.
Hari ini diterima secara global bahawa bentuk ekonomi “menurun” ini telah gagal dan bekerja sehingga menjejaskan 99 peratus.
Apabila perniagaan tidak boleh atau tidak mahu membayar gaji pekerja, berusaha untuk mendiskriminasi pekerja berumur dan terlibat dalam pelbagai bentuk penipuan semata-mata untuk memaksimumkan keuntungan mereka, mereka tidak mempunyai perniagaan dalam perniagaan.
Terdapat kos sosial untuk menjalankan perniagaan dan perniagaan tidak boleh dibenarkan lari daripada memenuhi kewajipan tersebut.
Jalan ke hadapan
Bahawa rakyat Malaysia sedang menghadapi krisis kos sara hidup yang teruk dan ramai yang tidak dapat menjalani kehidupan yang baik selepas bersara adalah fakta yang tidak dapat dipertikaikan. Persoalannya ialah apa yang kerajaan dan rakyat bersedia untuk lakukan mengenainya.
Dalam konteks topik yang dibincangkan di forum ini, kerajaan harus menerima pakai cadangan yang dibuat untuk melanjutkan umur persaraan pekerja daripada 60 kepada 65 tahun.
Selain itu, beberapa langkah perlindungan sosial perlu diperkenalkan untuk meringankan kesusahan yang dihadapi oleh golongan miskin yang bekerja di negara ini.
Kerajaan mempunyai peranan besar dalam hubungan ini dan nampaknya sedang meletakkan blok bangunan yang betul. Kita harus menerima kebijaksanaan Pemenang Nobel Amartya Sen yang mengatakan bahawa untuk kemajuan masyarakat mereka memerlukan “tangan ghaib” pasaran bebas dan “tangan kelihatan” tadbir urus yang baik.
Callistus Antony D’Angelus merupakan Penasihat Buruh Antarabangsa Persatuan Khidmat Nasihat Pencarum Perlindungan Sosial Malaysia (SPCAAM)
Ini sebahagian daripada pandangan yang disampaikan pada Forum SPCAAM bertemakan “Adakah Rakyat Malaysia Mampu Untuk Menikmati Kehidupan Yang Baik Selepas Bersara” di Kuala Lumpur hari ini.